Mieszkańcy Warszawy trafiali na Pawiak w różny sposób - aresztowani w ramach represjonowania polskiej inteligencji, wyniku działań gestapo wymierzonych w polskie podziemie, a od 1943 roku w ulicznych łapankach. Podczas zatrzymań osób związanych z działalnością konspiracyjną urządzano często tzw. "kocioł", aresztując wszystkie osoby, które pojawiły się w kolejnych dniach w danym lokalu. Już podczas zatrzymań dochodziło do brutalnych pobić w celu wymuszenia zeznań. Niektórzy aresztowani byli wiezieni od razu do siedziby gestapo w alei Szucha, inni miesiącami czekali na przesłuchania na Pawiaku, wielu trafiało od razu transportem do obozu lub na egzekucję...
Ekspansja Niemiec na wschód
Aneksja Sudetów - październik 1938
Zajęcia Kłajpedy - marzec 1939
Pakt Ribbentrop - Mołotow
Podpisanie paktu sowiecko - niemieckiego w Moskwie, 23/24 VIII 1939 r. Podpis składa Wiaczesław Mołotow, stoją - Borys Szapocznikow, Joachim Ribbentrop i Józef Stalin.
Adolf Hitler na odprawie dowódców w Obersalzbergu - 22 sierpnia 1939 roku powiedział: "Zniszczenie Polski jet naszym pierwszym zadaniem. Celem musi być nie dotarcie do jakiejś określonej linii, lecz zniszczenie siły żywej [...]. Podam dla celów propagandy jakąś przyczynę wybuchu wojny. Jest rzeczą obojętną, czy przyczyna ta będzie przekonywująca czy nie. Zwycięzcy nikt nie pyta, czy powiedział prawdę, czy też nie".
Wojna obronna Polski
1 września 1939 roku zdradzieckim atakiem na Polskę niemieckie siły zbrojne rozpoczęły na lądzie, morzu i powietrzu drugą wojnę światową. Dla Polski wojna ta trwała 5 lat, 8 miesięcy i 8 dni. To polskie "nie" powiedziane hitlerowskim Niemcom spowodowało przystąpienie Wielkiej Brytanii i Francji do wojny i w następstwie umożliwiło powstanie koalicji antyhitlerowskiej.
Niemiecki plan ataku na Polskę. Jego ważnym elementem było natarcie z zaskoczenia, nim wojska polskie osiągną (po ogłoszeniu mobilizacji) pełną gotowość bojową.
Wkroczenie wojsk niemieckich
Odwrót na linię Wisły
Zbrodnie niemieckie
Załamanie obrony na Wiśle, Bugu i Sanie
Odwrót na południowy wschód
Zamknięcie kotła nad Bzurą
Napaść Armii Czerwonej
Spotkanie sojuszniczych armii
Ostatnie walki
Osamotnione w obliczu miażdżącej przewagi wroga wojsko polskie w kampanii wrześniowej 1939 r. poniosło straty:
- 70 000 żołnierzy i oficerów
- 133 000 rannych
Do niewoli niemieckiej dostało się ok. 300 000 żołnierzy i oficerów.
Straty niemieckie szacuje się na ok. 50 000 zabitych i rannych.
Kolumna jeńców przed kościołem Św. Anny mija pierwsze niemieckie patrole konne wkraczające do miasta.
Do niewoli sowieckiej we wrześniu i październiku 1939 roku dostało się ok. 180 000 żołnierzy i oficerów, a później jeszcze dalszych 50 000, których aresztowano i uwięziono po zakończeniu działań wojennych.
We wrześniu 1939 roku rozpoczęła się gehenna ludności Polski. W czasie II wojny światowej straciło życie z głodu, ran i chorób około 5,5 - 6 mln obywateli polskich, w tym ok. 2,8 mln Żydów. W wyniku działań wojennych, w tym Powstania Warszawskiego, z rąk Niemców zginęło około 650 - 700 tys. cywilów i żołnierzy.
Polska ze wszystkich państw, które walczyły przeciwko Rzeszy Niemieckiej, licząc straty w ludziach na 1000 mieszkańców - poniosła straty największe - 220 osób na 1000 obywateli.
Czwarty rozbiór Polski 1939 rok
Zmiana granic 1941 r.
Po ataku Niemiec na ZSRR obszar Generalnego Gubernatorstwa powiększono o teren Galicji.
Generalne Gubernatorstwo
Stolicą Generalnego Gubernatorstwa Niemcy ustanowili Kraków
Proklamacja Gubernatora Generalnego Hansa Franka o utworzeniu Generalnego Gubernatorstwa
- 26 X 1939 r.
Warszawa w 1939 r.
Stolica broniła się do 28 IX 1939 r.
Fragment przemówienia do oficerów Luftwaffe Generalnego Gubernatora Hansa Franka
z dnia 14 XII 1943 r.:
"... mamy w tym kraju jeden punkt, z którego pochodzi wszystko zło: to Warszawa. Gdybyśmy nie mieli Warszawy w Generalnym Gubernatorstwie, nie mielibyśmy 4/5 trudności, z którymi musimy walczyć. Warszawa jest i pozostanie ogniskiem zamętu, punktem, z którego rozprzestrzenia się niepokój w tym kraju."
Polityka okupacyjna III Rzeszy na terenach Polski
Heinrich Himmler
- Reichsführer SS
i szef policji Rzeszy
Likwidacja elit
W ramach akcji "AB" Ausserordentliche Befriedungsaktion - jednej ze szczególnie krwawych akcji eksterminacji inteligencji polskiej w początkowym okresie okupacji hitlerowskiej w Polsce, Niemcy w czasie grudzień 1939 - lipiec 1941 roku potajemnie dokonali w Palmirach pod Warszawą licznych masowych egzekucji Polaków, przywożonych z więzień warszawskich. W 20 zbiorowych egzekucjach rozstrzelali ponad 1700 osób, w tym 170 kobiet oraz 358 przedstawicieli inteligencji polskiej.
Straty poniesione przez polską inteligencję w latach II wojny światowej były ogromne. Polska straciła:
- 27 % duchowieństwa
- 28 % profesorów wyższych uczelni
- 14 % wykładowców szkół średnich
- 12 % nauczycieli szkół podstawowych
- 53 - 57 % adwokatów i sędziów
Z dziennika Hansa Franka: "Führer z naciskiem podkreślał, że Polacy powinni mieć tylko jednego pana - Niemców. Dwaj panowie nie powinni istnieć obok siebie. Dlatego wszystkich przedstawicieli polskiej inteligencji należy zgładzić. To również brzmi okrutnie, ale takie jest prawo życia".
Hans Frank - generalny gubernator tzw. Generalnego Gubernatorstwa - Kraków 30 V 1940 r.:
"Przyznaję otwarcie, że w rezultacie [akcji AB] będzie musiało się rozstać z życiem kilka tysięcy Polaków, głównie ze sfer ideowych przywódców polskich. Führer powiedział mi bowiem: [...] Wykrytych dotąd osobników z kręgu przywódców polskich należy zlikwidować, nowy narybek należy mieć na oku i w odpowiednim momencie usunąć. Więźniów wysłanych z Generalnej Guberni do obozów koncentracyjnych w Rzeszy powinno się albo dostarczyć nam z powrotem, abyśmy mogli objąć ich akcąAB, albo zlikwidować na miejscu."
Niszczenie kultury
Jak w żadnym kraju okupowanej Europy Zachodniej, na terenach Polski Niemcy przeprowadzili totalną akcję niszczenia nauki, kultury i polskich zabytków historycznych. Na terenach włączonych do Rzeszy zamknięto wszystkie polskie szkoły wyższe i średnie. Zlikwidowano prasę polską, a dużą część zbiorów historycznych i muzealnych spalono, bądź wywieziono w głąb Niemiec. Na terenach Generalnego Gubernatorstwa szkolnictwo ograniczono do 4 - klasowego podstawowego i zawodowego. Zlikwidowano wszystkie polskie instytucje naukowe i kulturalne.
Plac Zamkowy i Stare Miasto w Warszawie - październik 1939 r.
Fragment memoriału dr Erharda Wetzla i dr. Gerharda Hechta z Urzędu Polityki Rasowej NSDAP w sprawie traktowania ludności okupowanej Polski z dnia 25 XI 1939 r. - "[...] Dozwolone będą tylko szkoły powszechne, mają one uczyć tylko najbardziej podstawowych wiadomości, jak rachowanie, czytanie i pisanie. [...] Szkoła powinna przygotować do zawodów rolniczych, leśnych oraz niewykwalifikowanych zawodów przemysłowych i rzemieślniczych."
Przymusowe wysiedlenia
Tuż po zakończeniu działań wojennych w 1939 r. Niemcy rozpoczęli masowe wysiedlanie ludności polskiej z ziem włączonych do Rzeszy. W latach 1939 - 1941 wypędzono około 700 - 800 tysięcy Polaków. Na ich miejsce osadzono kolonistów niemieckich.
Wysiedlenie ludności z Zamojszczyzny
Masową akcję wysiedleńczą z Zamojszczyzny, celem osadzenia tam Niemców przeprowadzono od listopada 1942 r. do marca 1943 r. Niemcy otaczali, przeważnie nocą, wsie i wypędzali mieszkańców z domów, nie pozwalając im zabrać dobytku, a nawet rzeczy osobistych. Wysiedlonych Polaków kierowano do obozów koncentracyjnych lub do pracy przymusowej.
Ogółem wysiedlono z Zamojszczyzny 110 000 ludzi, w tym około 30 000 dzieci. Ponad 4 000 dzieci w wieku 2- 14 lat wywieziono do Rzeszy w celu egzekucji.
Pacyfikacje wsi
Działalność partyzancką Niemcy zwalczali stosując odpowiedzialność zbiorową. Otaczane przez wojsko wsie palono, mordując ich mieszkańców. Szczegółowo udokumentowano historycznie całkowitą zagładę 75 wsi, a także dalszych ponad 350 częściowo dotkniętych eksterminacją.
Masakra ludności wsi Barlogi koło Puław dokonana 8 VII 1943 r. w odwet za współpracę mieszkańców i wsi z partyzantami.
Żydzi
W latach 1940 - 1941 osadzono całą mieszkającą w Polsce ludność żydowską w gettach i obozach pracy. Do likwidacji gett Niemcy przystąpili od wiosny 1942 r. Żydów wywożono do specjalnych obozów zagłady i obozów koncentracyjnych. Zginęło około 3 mln obywateli polskich żydowskiego pochodzenia.
W Polsce za wszelkie formy pomocy Żydom karano śmiercią. Mimo to dzięki pomocy społeczeństwa polskiego zostało uratowanych około 120 000 Żydów. Polskie organizacje konspiracyjne zwalczały tzw. szmalcownictwo a Delegatura Rządu RP na Kraj powołała Radę Pomocy Żydom. 5264 Polaków zostało odznaczonych przez Yad Vaschem medalem Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata na ogólną liczbę 14 706.
Trwanie Państwowości
Powstanie Rządu Rzeczpospolitej Polskiej na obczyźnie i jego Delegatury na Kraj.
Posiedzenie Rządu RP w Angers, przewodniczący premier generał Władysław Sikorski, 1940 r. Rząd Rzeczpospolitej Polskiej na uchodźtwie we Francji, a później w Anglii, już od grudnia 1939 r. sprawował pieczę nad rodzącym się polskim ruchem oporu. W 1940 r., obok pionu wojskowego podziemia, rozpoczyna działalność polityczny aparat cywilny - Delegatura Rządu Rzeczypospolitej Polskiej na Kraj.
Źródło informacji:
Mauzoleum Walki i Męczeństwa Aleja Szucha 25
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz