„Brak dostatecznej liczby mostów przeszkadzał rozwojowi miasta na wschód. Toteż Warszawa nie rozwijała się ani wszerz ani wzdłuż, a w górę” - inż. dr Janusz Rymsza.
Pierwszy stały warszawski most, ufundowany przez Zygmunta Augusta, powstał w II połowie XVI wieku. Był on drewniany i stanowił wielki wyczyn inżynierski. Nie przetrwał jednak długo. Kiedy w połowie XIX stulecia stolicę nawiedziła wielka susza i odsłoniło się dno rzeki, warszawiacy ujrzeli resztki drewnianych konstrukcji.
Powstało więc wyzwanie – połączyć dwa brzegi Wisły. Pierwszy stałym mostem stolicy był most Kierbedzia, drugim – Gdański. Boje o trzeci most stolicy trwały ponad 30 lat. Most Poniatowskiego chronologicznie był czwartym mostem Warszawy, nazywany jednak trzecim. (dwa mosty przy Cytadeli – drogowy z 1875 roku i kolejowy z 1908 roku traktowano jako jeden). Brakowało pieniędzy na jego budowę. Pożyczkę przyznano 13 czerwca 1903 roku. Kamień węgielny położono dwa lata później.
Jednym z projektantów był Mieczysław Marszewski, niezwykle zaangażowany w starania o budowę mostu. Zamieszany w „rozgrywki polityczne” między urzędnikami carskimi w 1910 roku, wsadzono go do więzienia za przekazanie łapówki. A 7 lat później oczyszczono ze wszystkich zarzutów. Niestety, z więzienia trafił do zakładu dla obłąkanych.
Architekturą mostu i wiaduktu zajął się Stefan Szyller (jednocześnie twórca m.in. bramy Uniwersytetu Warszawskiego i budynków Politechniki Warszawskiej). Budowa mostu pociągnęła za sobą duże koszty – ok. 3,5 mln rubli. Trasa mostowa wraz z dojazdami, nie licząc wałów ochronnych, wyniosła 3542 metry, w tym 506 m długości mostu i wiadukt o długości 700 m. Most o ośmiu przęsłach stalowych wspartych na kamiennych filarach otwarto 6 stycznia 1914. Razem z mostem zbudowano 700 metrowy wiadukt nad Powiślem będący przedłużeniem Alej Jerozolimskich (pierwotnie alei 3 Maja).
Początkowo most na cześć cara otrzymał nazwę Mikołaja II.
3 VIII 1915 roku wojska rosyjskie wycofując się z Warszawy, wysadziły górne części dwóch filarów mostu. Rok później ułożono prowizoryczny, drewniany pomost, który jednak szybko spłonął, a sprawa odbudowy mostu została odłożona do roku 1919, kiedy to prace ruszyły i trwały 5 lat.
 |
| Źródło - internet |
Dnia 12 V 1926 roku o godz. 17.00 na moście Poniatowskiego spotkali się: prezydent Polski – Stanisław Wojciechowski i marszałek Józef Piłsudski oraz gen. Gustaw Orlicz-Dreszer
 |
| Źródło - internet |
Most został ponownie zniszczony w czasie Powstania Warszawskiego, kiedy to Niemcy zaminowali go i 13 IX 1944 roku wysadzili w powietrze cztery jego przęsła. Tym razem decyzja o odbudowie mostu zapadła szybko. I przeprawę przez Wisłę oddano do użytku już 22 VII 1946 roku. Niestety po odbudowie most stracił wiele ze swojego uroku. Przedwojenna ozdobna balustrada została zastąpiona prostą, stalową. Nie podjęto odbudowy kilku kamiennych ławek na filarach mostu, a szczątki oryginalnych do dziś można zobaczyć w wiślanym nurcie, przy niskim poziomie wód rzeki. Zmieniono też konstrukcję samych przęseł mostu.
W trakcie kolejnego remontu w latach 1985-1990 wymieniono całą konstrukcję stalową wiaduktu na nową szerszą. Elementy betonowe wzmocniono i odtworzono pierwotny wygląd powierzchni. Wymieniono wszystkie poprzeczne belki betonowe i dobudowano drugą łącznicę po stronie praskiej oraz podniesiono torowisko tramwajowe.
Historię mostu Poniatowskiego znajdziemy w książce „Most i wiadukt księcia Józefa Poniatowskiego” autorstwa dr. Małgorzaty Omilanowskiej.
Źródło informacji:
internet
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz